หลวงปู่เสาร์ กนฺตสีโล เป็น ๑ ในพระปรมาจารย์ใหญ่ ๕ องค์แรกของสายวิปัสสนาธุระ หลวงปู่เป็นพระอาจารย์ผู้ปฏิบัติดี ปฏิบัติชอบ เป็นผู้วางรากฐานการปฏิบัติวิปัสสนากรรมฐานให้ศิษยานุศิษย์ได้ปฏิบัติเห็นผล ยึดถือเป็นแนวทางปฎิบัติเป็นลำดับมา อาทิเช่น หลวงปู่มั่น ภูริทัตโต, หลวงปู่สิงห์ ขันตยาคโม, หลวงปู่ฝั้น อาจาโร, หลวงปู่พุท ฐานิโย, ฯลฯ และตลอดถึงหลวงตามหาบัว ญาณสัมปันโน จึงถือได้ว่า "หลวงปู่เสาร์" เป็นหลวงปู่ใหญ่ของพระกรรมฐานทั้งหมด และสืบต่อมาจนถึงปัจจุบันโดยศิษย์มีชื่อเสียงให้พุทธศาสนิกชน
ประวัติหลวงปู่เสาร์โดยสังเขป
หลวงปู่เสาร์ หรือ พระครูวิเวกพุทธกิจ นามเดิม เสาร์ ฉายา กนฺตสีโล เกิดเมื่อวันที่ ๑๙ มกราคม พ.ศ. ๒๔๐๕ ได้อุปสมบทเป็นพระภิกษุเมื่อปีพ.ศ. ๒๔๒๒ อดีตเจ้าอาวาสวัดเลียบ (จ.อุบลราชธานี) และได้มรณภาพเมื่อวันที่ ๓ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๘๕ สิริรวมอายุ ๘๐ ปี พรรษา ๖๒ พรรษาคำสอนหลวงปู่เสาร์ กนฺตสีโล
โอวาทธรรมคำสอนของหลวงปู่เสาร์ นับว่ามีความสำคัญอย่างมากสำหรับนักปฏิบัติธรรมกรรมฐานสายวิปัสสนาธุระ และคำสอนของท่านนับว่าเป็นหนทางเพื่อความดับทุกข์ เป็นแนวทางให้ผู้อ่านได้นำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตได้เป็นอย่างดี ควรน้อมนำเข้ามาประดับไว้ในสติปัญญาของเรา- ตาผ้าขาวและแม่ชี
- การให้ทานอันใดๆ ก็ให้กันมามากแล้ว ย่อมมีผลานิสงส์มากเหมือนกัน แต่ยังสู้ผู้เข้ามาบวชเป็นตาผ้าขาว เป็นแม่ชีแล้วรักษาศีลอุโบสถไม่ได้ มีอานิสงส์มากกว่าให้ทานนั้นเสียอีก
ถ้าใครอยากได้บุญมากๆ ได้ไปสวรรค์ ไปพระนิพพาน เพื่อการพ้นทุกข์แล้วละก็ควรบวชเป็นตาผ้าขาว เป็นแม่ชีรักษาศีลอุโบสถเสียในวันนี้
การปฏิบัติสมาธิภาวนานั้น เป็นชื่อแห่งความเพียรที่ผู้ปฏิบัติธรรมทั้งหลายในบวรพระพุทธศาสนา ได้ถือเป็นข้อปฏิบัติดีปฏิบัติชอบเป็นอย่างยิ่ง ธรรมะที่จะนำมนุษย์ให้พ้นทุกข์นี้ ได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา เท่านั้น...”
- กรรมจำแนกสัตว์
- เรื่องของกรรม คนเรานี้ย่อมมีกรรมเป็นของๆ ตน มีกรรมเป็นผู้ให้ผล มีกรรมเป็นแดนเกิด มีกรรมเป็นผู้ติดตาม มีกรรมเป็นที่พึ่งอาศัย เราทำกรรมใดไว้ เป็นบุญหรือเป็นบาป เมื่อยังมีชีวิตอยู่กรรมนั้นจักเป็นทายาท ให้เราได้รับผลของกรรมนั้นสืบต่อๆ ไป
กรรมนี้แหละจะจำแนกสัตว์ ให้เป็นไปต่างๆ นานา ทำให้เลว ให้ดี ให้ชั่ว ให้ประเสริฐ ก็เป็นผลของกรรมที่ทำไว้ทั้งสิ้น เราเกิดเป็นมนุษย์มีความสูงศักดิ์มาก แต่อย่านำเรื่องของสัตว์มาประพฤติ มนุษย์ของเราจะต่ำลงกว่าสัตว์ และจะเลวกว่าสัตว์อีกมากเวลาตกนรก จะตกหลุมที่ร้อนกว่าสัตว์มากมาย อย่าพากันทำ ให้พากันละบาปและบำเพ็ญบุญ อย่าให้เสียชีวิตลมหายใจไปเปล่า ที่ได้มีวาสนาเกิดมาเป็นมนุษย์...”
- พึงอยู่ด้วยความไม่ประมาท
- วิปัสสนานี้ มีผลอานิสงส์ใหญ่ยิ่งกว่าทาน ศีล พรหมวิหารภาวนาย่อมทำให้ผู้เจริญนั้นมีสติไม่หลง เมื่อทำกาลกิริยามีสุคติภพคือมนุษย์และโลกสวรรค์เป็นไปในเบื้องหน้า หากยังไม่บรรลุผลทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพาน ถ้าอุปนิสัยมรรคผลมี ก็ย่อมทำให้ผู้นั้นบรรลุมรรคผลทำให้แจ้งซึ่งพระนิพพานได้ในชาตินี้นั่นเทียว
อนึ่ง ยากนักที่จะได้เกิดเป็นมนุษย์ เพราะต้องตั้งอยู่ในธรรมของมนุษย์ คือ ศีล ๕ และกุศลธรรมบท ๑๐ จึงจะได้เกิดมาเป็นมนุษย์ ชีวิตที่เป็นมานี้ก็ได้ด้วยยากยิ่งนัก เพราะอันตรายชีวิตทั้งภายในภายนอกมีมากต่างๆ การที่ได้ฟังธรรมของสัตบุรุษ คือ พระสัมมาสัมพุทธเจ้านี้ก็ได้ด้วยยากยิ่งนัก เพราะกาลที่ว่างเปล่าอยู่ไม่มีพระพุทธเจ้าเกิดขึ้นในโลกยืดยาวนานนัก บางคาบางสมัยจึงจะมีพระพุทธเจ้าเกิดขึ้นในโลกสักครั้งสักคราวหนึ่ง เหตุนั้นเราทั้งหลายพึงอยู่ด้วยความไม่ประมาทเถิด อย่าให้เสียทีที่ได้เกิดมาเป็นมนุษย์พบพระพุทธศาสนาเลย
ขอบคุณที่มาของเนื้อหา:
-บางตอนจากหนังสือ "จตุรารักขกัมมัฏฐาน ของหลวงปู่เสาร์" โดย พระราชสังวรญาณ (หลวงพ่อพุธ ฐานิโย)
-บางส่วนจากหนังสือ "อภิมหามงคลธรรม"
-บางตอนจากเว็บไซต์ "dhammajak.net"